AKTUALNOŚCI
Zasada absorpcji, asperacji, kumulacji podczas wymierzania kary łącznej.
Sygn. akt. XIII K 00/18
UZASADNIENIE
KP został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 00.02.2018 roku w sprawie VII K 000/17za czyn z art. 279 §1 kk popełniony w dniu 00.09.2017 roku na karę 1 (jednego) rokupozbawienia wolności. Na mocy art. 63 § 1 kk zaliczono skazanemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w postaci zatrzymania od dnia 00.09.2017 r. godz.03.00 do dnia 00.09.2017 r. godz. 15.25 (dwa dni). Zwolniono skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych (k-15).
Orzeczona w tej sprawie wobec skazanego KP kara pozbawienia wolności podlega wykonaniu i jest odbywana w okresie od 00.03.2018 roku do 00.03.2019 roku (k-36).
Następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 00.04.2018 roku w sprawie III K 000/18 połączone zostały kary jednostkowe orzeczone wobec skazanego KP przez Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawach III K 00/17 i XV K 000/17 i orzeczono karę łączną w wymiarze 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności.Na mocy art. 63 §1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okresy odbytych kar pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu oraz okres rzeczywistego pozbawienia wolności zaliczone na poczet kar orzeczonych w sprawach podlegających połączeniu w dniach 7-8.06.2017 roku tj. 1(jeden) dzień. W pozostałym zakresie wyroki w sprawach podlegających łączeniu pozostawiono do odrębnego wykonania. Zwolniono skazanego od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie (k-34).
Orzeczona w tej sprawie wobec skazanego KP kara łączna pozbawienia wolności podlega wykonaniu od dnia 00.03.2019 roku do dnia 00.02.2021 roku (k-36).
Areszt Śledczy w B w trybie art. 12b kkw wniósł o sprawdzenie czy zachodzą warunki do wydania wyroku łącznego wobec skazanego KP (k-2-4).
Obrońca skazanego wniósł o wydanie wobec skazanego KP wyroku łącznego poprzez połączenie wyroków, które do połączenia się nadają i wymierzenie kary łącznej na zasadzie absorpcji (k-48).
Prokurator wniósł o wydanie wobec skazanego wyroku łącznego poprzez połączenie wyroków, które do połączenia się nadają i wymierzenie kary łącznej na zasadzie kumulacji (k-48).
Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 569 § 1 kpk jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów właściwy do wydania wyroku łącznego jest Sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący lub łączny w pierwszej instancji orzekający kary podlegające łączeniu.
Obowiązująca od 1.07.2015 roku regulacja art. 85§ 1 kk stanowi,że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu Sąd orzeka karę łączną.
Z kolei § 2 kk art. 85 kk wskazuje iż podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 kk, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa o których mowa w § 1 kk.
Z treści aktualnej regulacji art. 85 § 3 kk wynika iż jeżeli po rozpoczęciu a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu.
W kontekście wskazanych wyżej regulacji wobec skazanego KP zachodziły warunki do wydania wyroku łącznego w zakresie dwóch spraw karnych VII K 000/17 oraz III K 000/18 Sądu Rejonowego w Białymstoku.
W tych dwóch sprawach karnych VII K 000/17 oraz III K 000/18 Sądu Rejonowego w Białymstoku wobec skazanego zostały orzeczone kary bezwzględne pozbawienia wolności.
Granice kary łącznej określa art. 86 § 1 kk. W myśl tej regulacji Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy. Zgodnie z treścią art. 86 § 4 kk zasady wymiaru kary łącznej stosuje się odpowiednio jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna.
Wymierzając karę łączną można kierować się jedną z trzech zasad:kumulacji, absorpcji oraz asperacji.
Istota zasady kumulacji polega na tym, że kara łączna jest wynikiem zsumowania kar podlegających połączeniu.
Zasada absorpcji sprowadza się do wymierzenia kary łącznej na poziomie najwyższej z kar podlegających połączeniu.
Z kolei zasada asperacji ma zastosowanie w tych przypadkach, w których orzeczona kara łączna jest wyższa od najwyższej z kar podlegających połączeniu,ale jest jednocześnie niższa od sumy łączonych kar.
W zakresie połączenia skazanemu K P orzeczonych wobec niego kar pozbawienia wolności Sąd Rejonowy zdecydował się na skorzystanie z zasady asperacji.
Podkreślić wypada, że najmniej korzystne dla skazanego byłoby wymierzenie kary łącznej przy zastosowaniu zasady kumulacji, ponieważ wtedy kara łączna wyniosłaby 3 lat pozbawienia wolności (suma orzeczonych wobec skazanego kary jednostkowej i kary łącznej pozbawienia wolności z obydwu podlegających połączeniu wyroków) .
Sąd nie skorzystał jednak z tej zasady, albowiem cechuje się ona zbytnim automatyzmem przy wymiarze kary. Taki automatyzm nie może w żadnym wypadku zasługiwać na aprobatę.
Wymiar kary w oparciu o tę zasadę jest pewnego rodzaju sytuacją wyjątkową mającą zastosowanie wobec skazanych odnośnie których brak jest jakichkolwiek pozytywnych przesłanek prognostycznych ale nie można tego odnieść do skazanego KP.
Z opinii Aresztu Śledczego w B wynika (k-37), że skazany KP nie jest uczestnikiem podkultury więziennej. Karę pozbawienia wolności odbywa on w systemie programowanego oddziaływania (k-36v) Skazany objęty jest nauczaniem-jest uczniem I semestru kwalifikacyjnego kursu zawodowego o kierunku betoniarz- zbrojarz. Oczekuje na udział w programie readaptacyjno-społecznym z zakresu profilaktyki uzależnienia od środków odurzających oraz z zakresu profilaktyki przeciwalkoholowej dla sprawców przestępstw drogowych a także z zakresu przeciwdziałania agresji i przemocy (k-36v). Odbędzie również terapię dla osób uzależnionych od alkoholu w ZK P (k-36v).Ponadto skazany podjął starania o uzyskanie zatrudnienia – oczekuje na podjęcie pracy w warunkach zakładu karnego (k-36v).
Najkorzystniejszym rozwiązaniem dla skazanego KP byłoby oparcie się przy wymiarze kary łącznej na zasadzie absorpcji, albowiem karę łączną ustala się wówczas na poziomie najwyższej z kar podlegających połączeniu – odnośnie łączonych kar we wskazanych sprawach kara łączna wyniosłaby wówczas 2 lata pozbawienia wolności.
W ocenie Sądu wielokrotna karalność skazanego (k-42-44) oraz związek przedmiotowy wyrażający się popełnieniem przez skazanego kolejnych przestępstw skierowanych przeciwko mieniu -sprzeciwiają się stosowaniu wobec skazanego KP zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej.
Wypada zaznaczyć iż jak wynika z opinii Aresztu Śledczego w B (k-37 ) postępy w procesie resocjalizacji KP kształtują się negatywnie z uwagi na niesprawdzenie się w warunkach zwiększonej samodyscypliny ZK typu półotwartego-dwukrotne wprowadzenie się w dniach 00.00.2018 r i 00.00.2018 roku w stan odurzenia dopalaczami oraz THC.
Za te dwukrotne negatywne przejawy zachowania skazany KP decyzją komisji penitencjarnej został przekwalifikowany do odbywania kary pozbawienia wolności z zakładu karnego typu półotwartego do zakładu karnego typu zamkniętego (k-36v).
Z uwagi na powyższe Areszt Śledczy w Białymstoku w wydanej opinii (k-36v) określił zachowanie skazanego KP w warunkach izolacji więziennej jako negatywne i wskazał iż nie przestrzega on ustalonego porządku wewnętrznego i bagatelizuje stwierdzone u niego uzależnienie (k-36v).
Należy również podkreślić iż popełnienie kolejnych czynów sprzecznych z prawem jest okolicznością obciążającą i stosowanie wobec skazanego zasady absorpcji kłóciłoby się z wymaganiami prewencji ogólnej i szczególnej, gdyż prowadziłoby do premiowania sprawcy dopuszczającego się kolejnych przestępstw i praktycznie do bezkarności jego kolejnych przestępczych zachowań.
W tych okolicznościach Sąd uznał, że skorzystanie wobec skazanego KP z dobrodziejstwa zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności nie jest słuszne i zasadne.
Sąd Rejonowy stosując zasadę asperacji wymierzył skazanemu KP karę łączną w wymiarze 2 (dwóch) lat i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności.
Zdaniem Sądu kara łączna w wymiarze 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna do ilości, rodzaju i charakteru popełnionych przez skazanego przestępstw oraz jego warunków osobistych. Spełnia też wymogi prewencji ogólnej i szczególnej oraz zapewni prawidłową resocjalizację skazanego KP.
Na mocy art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności Sąd zaliczył skazanemu K P okresy odbytych kar pozbawienia wolności w podlegających łączeniu sprawach.
Na mocy art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej Sąd zaliczył skazanemu w pkt III sentencji wyroku okres rzeczywistego pozbawienia wolności w podlegającej łączeniu sprawie w dniach 7-8.06.2017 roku tj. 1(jeden)dzień.
Uwzględniając stanowisko obrońcy skazanego obecnego na ogłoszeniu wyroku (k-48-49) Sąd postanowieniem z dnia 10.08.2018 roku zaliczył skazanemu na poczet kary łącznej 2(dwóch lat i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w pkt I wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 00.08.2018 r. sygn. akt XIII K 00/18 wobec skazanego KP również okres rzeczywistego pozbawienia wolności w podlegającej połączeniu sprawie od dnia 00.09.2017 roku godz.03.00 do dnia 00.09.2018 roku godz.15.25(dwa) dni (k-53-54).
W pozostałym zakresie wyroki jednostkowe w podlegających połączeniu sprawach Sąd pozostawił do odrębnego wykonania.
Sąd zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie w oparciu o treść regulacji art. 624 § 1 kpk.
Dlatego orzeczono jak w sentencji.