AKTUALNOŚCI
Dnia 00 października 2013 roku
Sygn.akt II AKz 000/13
POSTANOWIENIE
Sąd Apelacyjny w B w II Wydziale Karnym w
składzie:
Przewodniczący: SSA T
D
SSA: C C
SSA: W S
Protokolant:M P
przy udziale Prokuratora Prokuratury
Apelacyjnej S P
po rozpoznaniu w sprawie
K.
K.(pop. R.)
oskarżonego z art. 56 ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005
roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65§1 k.k. i
inne
zażaleń wniesionych przez obrońcę oskarżonego na postanowienie Sądu Okręgowego w B z dnia 0 października 2013 roku, sygn. akt III K 000/13 w przedmiocie dalszego stosowania tymczasowego aresztowania na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. i art. 257 § 2 k.p.k.
postanawia zaskarżone postanowienie zmienić w ten sposób, iż zastrzega, iż środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania ulegnie zmianie z chwilą złożenia nie później niż do dnia 15 listopada 2013 roku poręczenia majątkowego w kwocie 100.000 (stu tysięcy)złotych wpłaconego do kasy Sądu Okręgowego w B.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym
postanowieniem Sąd Okręgowy w B. stosował w stosunku do K. K. w dalszym ciągu środek
zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania do dnia 7 lutego 2014 roku. W uzasadnieniu tegoż
orzeczenia Sąd I instancji stwierdza, że zebrany w sprawie materiał dowodowy w znacznym stopniu
uprawdopodobnił fakt popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów. Nadto jest nadal aktualna,
obawa ucieczki oskarżonego lub jego ukrywania się. Sąd Okręgowy wskazuje, iż oskarżony ukrywał się
przed organami ścigania, a do jego zatrzymania doszło w skutek wydania ENA w Szwecji. Tam też
koncentruje się życie rodzinne i zawodowe oskarżonego,bowiem mieszkał on tam z rodziną i pracował.
Sąd Okręgowy podnosi, że w Polsce oskarżony nie posiada żadnego majątku, dlatego też istnieje realna
obawa, iż z uwagi na to że nie ma on ścisłych związków z Polską, to może utrudniać postępowanie. W
ocenie Sądu I instancji w dalszym ciągu istnieje przesłanka stosowania wobec oskarżonego
aresztowania związana z możliwością wymierzenia mu surowej kary.
Na powyższe postanowienie zażalenie złożył obrońca
oskarżonego.
Adw. K. S. zarzucił obrazę art. 257 § 1
k.p.k. oraz art. 258 § 1 i 2 k.p.k. podnosząc, że zebrany materiał dowodowy nie daje
podstaw do dalszego trzymania oskarżonego w izolacji. Nie ma żadnych podstaw,które pozwoliłyby na
przypuszczenie, że oskarżony będzie podejmował próby nakłaniania świadków do odmiennego składania
zeznań niż to dotąd czynił.Obrońca podnosi, że oskarżony przebywał w Szwecji legalnie i tam został
przez miejscowe władze zatrzymany i wydany stronie polskiej, ale się nie ukrywał.Uzasadnienie
przedłużenia tymczasowego aresztowania grożącą oskarżonemu surową karą jest wyrokowaniem przed
zakończeniem wyroku sądowego. Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie postanowienia o
tymczasowym aresztowaniu w stosunku do K. K.
Adw. K.S. zaskarżył orzeczenie w całości na korzyść oskarżonego zarzucając błąd w
ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę skarżącego orzeczenia i mający wpływ na jego
treść,polegający na wysnuciu, że w ustalonych w tej sprawie okolicznościach nieprawidłowego wniosku,
że:
a) zachodzi realna obawa matactwa ze strony K. K.,
podczas gdy po pierwsze obydwaj obciążający oskarżonego świadkowie zakończyli składać zeznania
obecnie pomimo upływu 10 lat brak jest informacji, aby oskarżony przebywający przez ten czas na
wolności wpływał na treść ich zeznań;
-
pozostali świadkowie, którym uprzednio zarzucono współudział w czynach objętych aktem oskarżenia
odbywają kary pozbawienia wolności, natomiast pokrzywdzeni od samego początku postępowania
zaprzeczają aby na ich szkodę popełniono jakiekolwiek przestępstwa;
- materiał dowodowy opiera się na wyjaśnieniach składanych przez S.
Ł. i P. M. w latach 2004- 2005, również w postępowaniu sądowym, a ewentualne zmiany
treści ich relacji podlegać będą ocenie Sądu przez pryzmat całego materiału dowodowego, uznać należy
iż nie zachodzi uzasadniona obawa że oskarżony przebywając na wolności podejmie działania
zmierzające do utrudniania postępowania karnego;
b)
zachodzi realna obawa ucieczki lub ukrycia się oskarżonego, z uwagi na fakt, iż jego centrum życiowe
znajduje się obecnie w Szwecji, a nadto iż mógłby podjąć próbę ucieczki do swego kraju z uwagi na
grożącą mu surową karę, podczas gdy dla zapewnienia właściwego toku postępowania wystarczającym
byłoby zastosowanie zakazu opuszczania kraju i dozoru policji;
c) że podejrzanemu grozi surowa - w rozumieniu art. 258 § 2 k.p.k., a
okoliczności dokonanego przez podejrzanego przestępstwa wskazują, iż obawa wymierzenia mu surowej
kary jest bardzo prawdopodobna, podczas mając wzgląd na okoliczności, iż:
- materiał dowodowy nie potwierdza udziału oskarżonego w zarzucanych mu
przestępstwach składa się z pomówień S.Ł. i P. M., które to relacje winny być badane
ze szczególną skrupulatnością w związku z rolą tychże świadków w czynach zarzucanych
oskarżonemu,
- a nawet w sytuacji
gdyby przyjąć wiarygodność tychże relacji uznać należy, iż rola K. K. w poszczególnych
zdarzeniach nie uzasadnia przyjęcia, iż grozi mu surowa kara,
- oskarżony uprzednio był niekarany,
- prowadził przed zatrzymaniem ustabilizowany tryb życia należy wysnuć
wnioski przeciwne niż Sąd I instancji.
Podnosząc powyższy zarzut obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
W uzasadnieniu skarżący wskazuje, że obydwaj świadkowie
obciążający oskarżonego zakończyli już swoje zeznania i w związku z tym upada obawa matactwa.
Podnosi nadto, że współdziałający z oskarżonym odbywają karę pozbawienia wolności więc oskarżony nie
będzie miał żadnego wpływu na ich relacje. Zauważa, że podejmowane próby wezwania świadków na
rozprawę pokazują, iż ciężko ustalić ich miejsca aktualnego pobytu. Ponadto autor apelacji
kwestionuje stanowisko sądu, iż oskarżonemu grozi surowa kara.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.
Zażalenie obrońcy
zasługuje na uwzględnienie. Podniesione w nich argumenty dają podstawę do zmiany stosowanego
wobec K. K. najsurowszego środka zapobiegawczego na środek charakterze
nieizolacyjnym.
Bezspornym jest, że zebrany materiał dowodowy uprawdopodobnił fakt
popełnienia zarzucanych oskarżonemu przestępstw.Materiał dowodowy w dużej mierze oparty jest na
zeznaniach dwóch świadków,którzy złożyli już w tej sprawie wyjaśnienia. Biorąc pod uwagę
okoliczność, że od czasu kiedy oskarżony miał popełnić przypisane mu przestępstwa upłynęło już około
10 lat, to wydaje się mało prawdopodobne, aby oskarżony miał możliwość realnego wpłynięcia na treść
zeznań jeszcze innych świadków, których zresztą,jak słusznie podnosi adw. K.S. trudno
obecnie ustalić ich miejsce pobytu. Dlatego też stanowisko Sądu I instancji, iż w sprawie istnieje
obawa matactwa jest w ocenie Sądu Apelacyjnego nieprzekonywujące.
Odrębną kwestią jest natomiast
okoliczność, że K. K. przed tymczasowym aresztowaniem przebywał w Szwecji, gdzie miał
stałe miejsce pobytu. Bezspornym jest, że oskarżony ukrywał się tam, wbrew temu co twierdzą jego
obrońcy, przed polskim wymiarem sprawiedliwości. Zdaniem jednak Sądu Apelacyjnego okoliczność ta nie
może stanowić przesłanki do długotrwałego stosowania najsurowszego środka zapobiegawczego i
usprawiedliwiać jego długotrwałe stosowanie. Oskarżony jest tymczasowo aresztowany od listopada 2012
roku. Sprawa przeciwko niemu wpłynęła do Sądu Okręgowego w B. w dniu 1 lutego 2013 roku. W sprawie
tej dotychczas przeprowadzono pięć rozpraw. Rozprawy te wyznaczane są każdorazowo w okresach ponad
miesięcznych, a w okresie wakacyjnym nie odbyła się żadna. Dotychczas przesłuchano jedynie
oskarżonego i dwóch świadków. Taki sposób procedowania powoduje, iż można z dużą dozą
prawdopodobieństwa przyjąć, iż sprawa toczyła będzie się jeszcze wiele miesięcy. Przy innym sposobie
prowadzenia rozpraw oskarżonego i dwóch świadków (których zeznania są bardzo obszerne) można by
przesłuchać w przeciągu dwóch tygodni. Oskarżony nie może ponosić negatywnych konsekwencji tego
rodzaju procedowania. Długotrwałość procesu (o ile nie skutkiem postawy samego oskarżonego) i nie ma
prawa wywoływać dla niego jakichkolwiek negatywnych konsekwencji procesowych, w tym także w postaci
nadmiernego i nieuzasadnionego stanem rozpatrywanej sprawy stosowania najsurowszego środka
zapobiegawczego.
Na obecnym etapie postępowania, w sytuacji gdy tymczasowe
aresztowanie jest stosowane prawie rok czasu okoliczność,iż skazanemu grozi surowa kara nie ma
decydującego znaczenia dla dalszego stosowania tymczasowego aresztowania. W realiach niniejszego
postępowania należy zgodzić się z tezą zawartą w zażaleniach obrońców, że rola K. K. w
przestępczym procederze, który jest mu zarzucany była podrzędna. Należy również podkreślić, iż
zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu na dalszym etapie
prowadzenia postępowania przesłanka ta ulega osłabieniu. W wyroku ETPS w Strasburgu z 22 stycznia
2013 roku w sprawie Różański v. Polsce Trybunał stwierdza, że mimo iż dolegliwość grożącej kary
jest elementem istotnym przy ocenie ryzyka ucieczki lub powrotu do przestępstwa, ciężar oskarżenia
sam w sobie nie może uzasadniać stosowania tymczasowego aresztowania przez długi okres . ( LEX
nr 1252839)
Dlatego też Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku, że możliwe jest
zastosowanie na dalszym etapie procesu nieizolacyjnych środków zapobiegawczych. Poręczenie majątkowe
w dużej wysokości pozwoli na prawidłowe zabezpieczenie dalszego toku procesu co jest podstawą
przesłanki stosowania środków zapobiegawczych. Wysokość poręczenia majątkowego została określona w
stosunkowo w wysokiej kwocie, przede wszystkim ze względu na charakter zarzucanych oskarżonemu
przestępstw.
Sąd odwoławczy nie stosował wobec oskarżonego innych nieizolacyjnych
środków zapobiegawczych z uwagi na to, że nie jest w tej chwili przesądzona kwestia czy poręczenie
majątkowe zostanie wpłacone. Jeżeli będzie miało to miejsce to wówczas rzeczą Sądu I instancji
będzie zastosowanie wobec oskarżonego dozoru policji oraz zakazu opuszczania kraju połączonego z
zatrzymaniem stosownych dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy.
Z opisanych wyżej powodów orzeczono jak na
wstępie.
adwokat, adwokat białystok, tymczasowe aresztowanie,
środek zapobiegawczy