AKTUALNOŚCI
Sygn .akt V RC 000/00
UZASADNIENIE
K. W. wniosła o zasądzenie na swoją
rzecz od byłego męża I. W. świadczenia alimentacyjnego w wysokości po 500 zł
miesięcznie. Wniosła również o podwyższenie alimentów na rzecz małoletnich
dzieci S. W. i J. W. z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 700 zł
miesięcznie na rzecz każdego dziecka.
Pozwany
I. W. wniósł o oddalenie powództwa w całości.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
K.
W. i I. W. zawarli związek małżeński w dniu 00.06.1993 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego
w Z. Ze związku tego urodziło się dwoje dzieci: S. i J.
Alimenty na rzecz
małoletnich dzieci po raz pierwszy zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w W.
z dnia 17.04.2008 roku w sprawie III RC 000/00 na kwotę po 400 zł miesięcznie
na każde dziecko.
W
dniu 00.11.2008 roku do Sądu Okręgowego w B. wpłynął pozew I. W. o rozwód. Sąd
Okręgowy wyrokiem z dnia 00.04.2009 roku (sygn. akt I C 0000/08) oddalił powództwo o rozwód i separację. Po złożeniu
apelacji przez obie strony Sąd Apelacyjny w B. wyrokiem z dnia 00.10.2009 r. w
sprawie I A Ca 000/09 rozwiązał przez rozwód związek małżeński stron - z winy
powoda I. W., miejsce pobytu dzieci ustalono przy matce, zawieszono władzę
rodzicielską ojca. Orzeczono jednocześnie w przedmiocie świadczeń alimentacyjnych
przypadających od I. W. na rzecz jego dzieci, zasądzając je w łącznej kwocie
800 zł – tj. po 400 zł miesięcznie na każde dziecko.
K.
W. 14 dni przed wniesieniem przez męża sprawy o rozwód złożyła do Sądu
Rejonowego w W. powództwo o podwyższenie alimentów na rzecz dzieci. Wyrokiem
częściowym z dnia 00.10.2009 roku w sprawie III RC 000/00 Sąd podwyższył
alimenty z kwoty po 400 zł do kwoty po 450 zł miesięcznie na rzecz każdego
dziecka za okres od 00.11.2008 do 00.11.2008 r. Wyrokiem końcowym z dnia 00.12.2010
roku alimenty na rzecz J. W. i S. W. zostały podwyższone z kwoty po 400 zł
miesięcznie do kwoty po 450 zł miesięcznie za okres od 00.11.2008 roku do 00.10.2009
roku. W pozostałym zakresie powództwo oddalono.
Powyższe
wskazuje, że alimenty bieżące, aktualnie obowiązujące, ustalone zostały w wyroku Sądu Apelacyjnego
rozstrzygającym w sprawie o rozwód. Alimenty ustalone w 2009 roku przez Sąd
Rejonowy w W. dotyczyły okresu 11 miesięcy, kiedy toczyła się sprawa o rozwód
oraz 14 dni przez rozpoczęciem tego
postępowania.
W toku postępowania w
sprawie o rozwód K. W. miała 42 lata. Z wykształcenia była monterem. Była
zatrudniona w firmie B. w B. i osiągała wynagrodzenie w wysokości 1.100 – 1.200
zł miesięcznie. Pobierała zasiłek rodzinny w wysokości po 64 zł na każde
dziecko. Zamieszkiwała z dziećmi we własnym domu. Ponosiła wydatki na opłaty
eksploatacyjne: energię – 129 zł miesięcznie, gaz – 3.500 do 4.000 zł rocznie,
wywóz śmieci – 75 zł kwartalnie, kanalizację – 200 zł kwartalnie, podatek za
dom – 260 zł rocznie
S. W. miała 13 lat.
Uczęszczała do I klasy gimnazjum. Przedstawicielka ustawowa ponosiła wydatki na
ubranie córki ( 100 – 150 zł miesięcznie), bilet miesięczny ( 32 zł),
korepetycje z fizyki ( 30 zł miesięcznie), rozrywkę ( 50 zł miesięcznie),
środki czystości ( 50 zł miesięcznie). Wydatki na wyżywienie, swoje i dwójki dzieci, określała
na 1.200 zł miesięcznie.
J. W. miał 7 lat. Uczęszczał do I klasy szkoły
podstawowej. Ogólnie był zdrowy. Wydatki na odzież przedstawicielka ustawowa
określała na 100 zł miesięcznie, na środki czystości – 50 zł, na dentystę – 300
zł rocznie.
I.
W. miał 42 lata. Z zawodu był murarzem. Od października 2008 roku odbywał karę
pozbawienia wolności za znęcanie się nad żoną i jazdę pod wpływem
alkoholu. Przed osadzeniem w zakładzie
karnym jego zarobki wynosiły około 1.400 złotych miesięcznie. Pozwany okresowo
w celach zarobkowych wyjeżdżał do Belgii. Był zdrowy.
W przedmiotowej sprawie należało ustalić czy zachodzą
przesłanki z
Rozstrzygając kwestię
istnienia przesłanek do orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym pozwanego wobec
powódki, Sąd opierał się na treści
Dla
oceny czy przesłanka istotnego pogorszenia sytuacji materialnej występuje,
przeprowadzić należy porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka
niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle
orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie.
Jeżeli chodzi o powództwo w części dotyczącej podwyższenia
alimentów na rzecz małoletnich dzieci podstawą rozstrzygnięcia jest
W myśl tego przepisu w razie zmiany stosunków można żądać
zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Te zaś odnosić należy
do usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego z jednej i do zarobkowych oraz
majątkowych możliwości zobowiązanego z drugiej strony.
Nie każda zmiana stosunków w zakresie potrzeb uprawnionego
lub zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego uzasadnia zastosowanie
Zgodnie
bowiem z treścią
Aktualnie
K. W. ma 42 lata. Nadal zatrudniona jest w firmie B. ze średnim wynagrodzeniem
1.429 zł netto ( k 56 akt). Zamieszkuje z dziećmi w domu jednorodzinnym
stanowiącym współwłasność z byłym mężem. Za energię płaci około 118 zł
miesięcznie ( k. 31 – ostatni odcinek z listopada 2009 r.), za wywóz śmieci –
76 zł kwartalnie – k. 32, telefon – 49
zł – k. 33, za wodę i kanalizację – 180 zł kwartalnie, podatek – 210 zł rocznie – k. 34, za gaz: w
listopadzie 2009 roku zapłaciła 1.300 zł ( k. 37 i 38 akt), za grudzień 2009
roku - 800 zł. W okresie letnim opłaty te wynoszą po 250 zł co 2 miesiące. Powódka posiada samochód Seat z 1997 roku i
ponosi wydatki związane z zakupem paliwa. Swoje wydatki na wyżywienie określiła
na kwotę 300 zł miesięcznie, na obuwie i odzież – 100- 150 zł miesięcznie, na
środki czystości 100 zł miesięcznie.
S.
W. ma 14 lat. Uczy się w II klasie gimnazjum. Pozostaje pod opieką
dermatologiczną z powodu trądziku oraz pod opieką stomatologiczną. Wydatki na
stomatologa od początku roku przedstawicielka ustawowa określiła na kwotę 400
zł, koszt zakupu leków dermatologicznych oceniła na 250 zł. Wskazała, że na
wyżywienie córki wydaje 300 zł miesięcznie, na jej bilet miesięczny – 35 zł,
telefon – 27 zł, środki czystości- 50 zł, zakup ubrań i butów 200 zł, Internet
– 50 zł.
J.
W. ma 9 lat. Jest uczniem II klasy szkoły podstawowej. Jest zdrowy. W bieżącym
roku przystąpił do I Komunii. Składki na ten cel wynosiły 450 zł, ubranie
kosztowało 170 zł. Przedstawicielka
ustawowa małoletniego powoda podała, że wydaje na wyżywienie syna – 300 zł
miesięcznie, na środki czystości – 50 zł, na zakup ubrań i obuwia – 200 zł
miesięcznie. Ponosi też wydatki na składki szkolne, wycieczki szkolne.
K. W. podnosiła, że pozwany w celach
zarobkowych wyjeżdża do Belgii, ostatnio w maju 2010 roku.
I.
W. ma 42 lata. Nie pracuje, jest zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do
zasiłku. Mieszka u rodziców. Pozostaje na utrzymaniu brata , w zamian pomaga mu
w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Ostatnio pracował na budowie w okresie od
listopada 2009 roku do stycznia 2010 roku. Zarabiał 1.000- 1.300 zł miesięcznie.
Posiada kredyt w banku F. w wysokości 6.000 zł. Spłaca po 328 zł miesięcznie.
Pieniądze otrzymuje od brata. Pozwany podnosił, że powódka sprzedała wszystkie
maszyny i w 2009 roku zagarnęła wspólne pieniądze w kwocie 200.000 zł.
Aktualnie pomiędzy stronami toczy się sprawa o podział majątku
dorobkowego. Pozwany zaprzeczył, aby w
celach zarobkowych wyjeżdżał do Belgii.
Zdaniem Sądu, w
przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki do zasądzenia świadczenia
alimentacyjnego od pozwanego na rzecz powódki. Przekonuje o tym analiza
porównawcza położenia majątkowego powódki w dacie orzekania o rozwodzie i
aktualnie. Jedynym dochodem powódki jest wynagrodzenie za pracę w wysokości
1.400 zł miesięcznie. Sama ponosi wysokie koszty związane z opłatami za dom. Na
jej utrzymaniu pozostaje jeszcze dwoje małoletnich dzieci. .
Inaczej sytuacja
przedstawiałaby się, gdyby obie strony zamieszkiwały razem. Wynagrodzenie
pozwanego pozwalałoby wówczas na zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny.
Mogłoby być przeznaczone na opłaty, zakupy żywności i innych niezbędnych
rodzinie rzeczy.
Sąd w przedmiotowej
sprawie bierze pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe stron. Zatem fakt, że
pozwany aktualnie nie osiąga żadnych dochodów nie może być podstawą do
oddalenia powództwa.
Gdyby strony mieszkały razem pozwany
byłby zobowiązany do opieki nad żoną, dziećmi .
Cała rodzina utrzymywałaby się z dochodów obu stron.
Żądana przez powódkę
kwota alimentów jest jednak w ocenie Sądu wygórowana. Przekraczałaby możliwości
zarobkowe pozwanego. Po opłaceniu alimentów na byłą żonę i dzieci, pozwanemu
powinny pozostać jeszcze środki finansowe na własne utrzymanie. Do spłacenia
posiada kredyt zaciągnięty w czasie trwania związku małżeńskiego.
Analiza sytuacji
majątkowych i możliwości zarobkowych stron procesu przekonuje Sąd, iż I. W. w istocie stać na łożenie środków
utrzymania na rzecz byłej żony.
Wprawdzie nie pracuje, lecz jest osobą zdolną do podjęcia zarobkowania
(do stycznia pracował na budowie, a przed osadzeniem w zakładzie karnym zarabiał
1.400 zł). Pozwany jest z zawodu
murarzem i w ocenie Sądu jego możliwości zarobkowe wynoszą około 1.600 – 1.700
złotych. Aktualnie mieszka u rodziców i nie ponosi żadnych opłat
eksploatacyjnych. Zatem może łożyć na utrzymanie żony kwotę 200 złotych miesięcznie.
Kwota ta pozwoli powódce na częściowe pokrycie wysokich kosztów eksploatacji
domu. W sprawie nie zostało udowodnione, że pozwany w celach zarobkowych
wyjeżdża do Belgii, nie zostało też udowodnione, że powódka przejęła kwotę
200.000 złotych. Same twierdzenia stron w takim wypadku nie wystarczą.
Powództwo o zasądzenie
alimentów na rzecz byłej żony ponad kwotę 200 złotych zostało oddalone jako
wygórowane i przekraczające możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego.
W ocenie Sądu powództwo o
podwyższenie alimentów na rzecz małoletnich dzieci nie zasługuje na
uwzględnienie.
Od daty ostatniego
orzekania w sprawie do daty wniesienia sprawy o podwyższenia alimentów minęły 4
miesiące. Sąd Apelacyjny dnia 00.10.2009 roku ustalił alimenty na kwotę po 400
złotych miesięcznie na każde dziecko. Przedstawicielka ustawowa wnosiła wówczas
o alimenty w wysokości po 700 zł na każde dziecko. Według Sądu Apelacyjnego
przedstawicielka ustawowa nie wykazała, by od czasu wyroku Sądu Rejonowego w W.
z 00.00.2008 roku wydanym w sprawie III RC 000/00 ( wówczas alimenty ustalone
zostały również na kwotę po 400 zł miesięcznie na każde dziecko) zaszła zmiana
stosunków, o których mowa w
Również po 4 miesiącach
od uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód nie zaszły przesłanki z
Nie nastąpiła istotna
zmiana w kosztach utrzymania dzieci. Nie zostały udowodnione wydatki na
stomatologa czy dermatologa. Udowodniono jedynie fakt pozostawania małoletniej
pod opieką dermatologa, stomatologa, lekarza rodzinnego. Do akt dołączona
została jedna faktura z 12.04.2010 roku na zakup leków na kwotę 94,99 zł – k.
114 akt. Od marca małoletnia nie
korzysta z wizyt u stomatologa. Trudno zatem określić, jakie wydatki faktycznie
ponoszone są na leczenie. S. W. nie korzysta już z korepetycji, jak było to w
dacie poprzedniego orzekania. Jednorazowe wydatki związane z przygotowaniem J. W.
do I Komunii również nie mogą stanowić
podstawy do podwyższenia alimentów. W dacie orzekania wydatki te zostały
już pokryte, Komunia odbyła się. Składki szkolne pokrywane są każdego roku. Nie
zostały udowodnione zwiększone wydatki na wycieczki szkolne. Spis wydatków
szkolnych ( k. 29) obejmuje jedynie koszt wycieczki do B. w wysokości 58 zł.
Spis ten nie jest jednakże podpisany i również nie może stanowić
pełnowartościowego dowodu w sprawie. Wydatki na rzecz dzieci muszą odpowiadać
możliwościom majątkowym i zarobkowym rodziców. Nie może wystąpić sytuacja, w
której koszty utrzymania dziecka przekraczają możliwości zarobkowe rodziców.
Nie wszystkie zatem wydatki mogą być wliczone do kosztów utrzymania. Sąd może
brać pod uwagę jedynie wydatki usprawiedliwione.
Od daty wydania wyroku w
sprawie o rozwód pozwany opuścił zakład karny. Jednakże ta okoliczność nie ma
większego znaczenia, bowiem Sąd Apelacyjny ustalając wysokość alimentów brał
pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe I. W. Odbywanie kary pozbawienia
wolności nie miało wpływu na kwotę ustalonego zobowiązania.
Reasumując
od daty ostatniego orzekania w sprawie nie zmieniły się możliwości majątkowe i
zarobkowe osób zobowiązanych do alimentacji i usprawiedliwione koszty
utrzymania małoletnich powodów. Małoletni uczą się nie tylko w tych samych
szkołach, ale nawet w tych samych klasach. Doszły wydatki na leki małoletniej S.
W., jednakże jej choroba nie może stanowić samodzielnej podstawy do podwyższenia
alimentów. Alimenty ustalone na poziomie 400 zł miesięcznie winny pokryć
wydatki związane z leczeniem.
W
ocenie Sądu miesięczny koszt utrzymania S. W. wynosi 700 złotych, zaś J. W. 600
złotych. Ponieważ przedstawicielka ustawowa sprawuje bezpośrednią opiekę nad
dziećmi, to pozwany w większym zakresie będzie pokrywał koszty utrzymania
dzieci. Zakładając, że możliwości zarobkowe pozwanego to 1.600- 1.700 złotych
miesięcznie, po przekazaniu alimentów należnych byłej żonie i dzieciom,
pozostanie mu do dyspozycji kwota 600 – 700 złotych. Przedstawicielka ustawowa
wraz z dziećmi będzie dysponowała kwotą 2.400 złotych ( średnio 800 złotych na
osobę). Należy pamiętać, że alimenty winny być ustalone na odpowiednim poziomie
tzn. nie mogą przekraczać możliwości majątkowych i zarobkowych osoby
zobowiązanej do alimentacji i muszą odpowiadać usprawiedliwionym potrzebom
osoby uprawnionej do alimentów.
Z uwagi na fakt, że nie
zaszła istotna zmiana uzasadniająca podwyższenia alimentów na rzecz małoletnich
dzieci, powództwo w tym zakresie zostało oddalone na zasadzie
W przedmiocie alimentów
na rzecz K. W. orzeczono na mocy
O kosztach zastępstwa
procesowego, orzeczono adekwatnie do wyniku postępowania, na podstawie § 6 pkt
3 Rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za
czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Na
mocy
adwokat Białystok, pełnomocnik,
powódka, pozwany, alimenty na dzieci,
alimenty na swoją rzecz